Crisis dwingt bouw tot innovatie

“De marges zijn door de crisis stevig onder druk komen te staan. Bouwers willen hun personeel aan het werk houden, waardoor zij extreem met hun prijzen zijn gaan stunten.”

“Sommigen bouwen bijna tegen kostprijs of daaronder. Het aantal faillissementen in de bouw is daar een bewijs van”, vertelt Rick van den Bos, hoofd marketing en innovatie bij BAM Woningbouw.

“Het voordeel van de crisis is dat de branche is gaan innoveren”, zegt Gjalt Rameijer, woordvoerder van VolkerWessels.

Bouw

Bob Gieskens, hoofd brancheontwikkeling bij Bouwend Nederland, noemt niet zozeer de crisis, als wel de veranderende wereld de katalysator achter de huidige innovatie in de bouw. “Vinex-locaties komen nooit meer terug, die grootschalige aanpak gaat niet meer werken.”

“Het is niet meer als twintig jaar geleden: bouwen, bouwen, bouwen, want de mensen kopen het wel”, bevestigt Pim Nusselder, woordvoerder van Bouwend Nederland.

“De bouw gaat steeds meer vraaggestuurd werken, bijvoorbeeld door de klant meer zeggenschap te geven of de klant te ontzorgen door woonklaar op te leveren. Het is een goed antwoord op de veranderende markt.”

Concepten

BAM heeft in maart een nieuw concept gelanceerd dat de opdrachtgever keuze geeft uit acht woningtypen in drie verschillende stijlen. De toekomstige woningeigenaar heeft inspraak in de indeling en afwerking van de woning.

Het huis wordt “woonklaar” opgeleverd, dat houdt in inclusief keuken, badkamer, vloeren en geschilderde muren. Dat betekent niet alleen gemak voor de consument, maar ook een hogere marge voor bouwbedrijven.

Van den Bos sluit niet uit dat ze op den duur nieuwe woningen inclusief meubels gaan leveren. “Niet dat we meubelverkoper worden, dat regelen we via partners.”

Bouwen

Bovendien wordt het bouwen van een woning goedkoper en efficiënter door het standaardiseren van het fabricageproces.

Dat geldt ook voor het modulair bouwen wat onder andere VolkerWessels en Ballast Nedam doen. De onderdelen worden in een fabriek gemaakt, waarna de blokken ter plaatse in elkaar worden gezet.

“Iedereen bouwt, wij bouwen niet; wij zetten het in elkaar. We kunnen deze huizen eenvoudig uit elkaar halen en op een andere plek plaatsen”, vertelt Rameijer over het concept van VolkerWessels.

Prefab

“We hebben het al twintig jaar geleden bedacht, geïnspireerd op de autoindustrie. Auto’s worden in elkaar gezet met prefab-elementen en niet zoals een ouderwetse woning steentje voor steentje gebouwd.”

Het huis wordt voorzien van zonnepanelen en een warmtepomp, zodat de woningeigenaar bij normaal gebruik geen geld kwijt is aan energie.

Afbouwbedrijven

Ook deze woningen worden afgewerkt opgeleverd. Dat is een “aanval op de omzet van afbouwbedrijven”, meent Frank Rohof, algemeen secretaris van de Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven (NOA).

“Met name voor de stukadoors heeft deze vorm van bouwen negatieve gevolgen en dat baart ons zorgen. Ons traditionele werk wordt een stuk minder, maar dat komt met name door de crisis. Dus de opkomst van industrieel bouwen is niet ons grootste probleem.”

Toch is Rohof niet somber over de toekomst van afbouwbedrijven “Er zijn altijd ontwikkelingen geweest waar we op zullen moeten inspelen. Ik ben ervan overtuigd dat er nog steeds een goede boterham in te verdienen is.”

Kansen

Volgens Gieskens van Bouwend Nederland hoeft deze ontwikkeling geen bedreiging te zijn voor afbouwbedrijven. “Het biedt ook kansen, want wie doet de afwerking? Aannemers besteden van oudsher veel uit.”

“Ik zie geen trend dat bouwbedrijven meer mensen aannemen, dus zij zullen meer uitbesteden en samenwerken. Het enige verschil is dat de afbouwbedrijven voor een aannemer werken in plaats van voor de woningeigenaar.”

Van den Bos kan dat bevestigen. De afwerking van de woning wordt niet door BAM zelf gedaan. “Wij zijn de regisseur, stuken en schilderen doen we niet zelf. We hebben zo’n vijftig partijen waar we al twintig jaar mee samenwerken die ook aan dit concept verbonden zijn.”

Marge

Dat hoeft volgens Gieskens niet ten koste te gaan van de marge van afbouwbedrijven. “Aannemers hebben het imago dat ze iedereen uitknijpen, maar als je in gesprek gaat, kan je samen geld besparen zonder dat het ten koste gaat van de marges.”

“Bovendien, als je langer aan elkaar verbonden bent, wil je ook in elkaar investeren en elkaar wat gunnen.”